Doğalgaz sektörü, yüksek güvenlik gerektiren kritik bir alandır. İletim hatlarından abone bağlantılarına, istasyonlardan servis kutularına kadar her noktada gaz sızıntısı riski mevcuttur. Bu riskin kontrol altına alınması, yalnızca doğru mühendislik çözümleriyle değil, aynı zamanda doğru gaz algılama sistemleriyle mümkündür. Bu yüzden bir gaz dedektörü, sadece bir cihaz değil, tüm tesisin güvenliğini belirleyen stratejik bir bileşendir.
DMS Dış Ticaret A.Ş. olarak yıllardır doğalgaz altyapısında görev yapan mühendislik firmalarına, dağıtım şirketlerine ve bakım ekiplerine sahada test edilmiş, uluslararası standartlara uygun gaz algılama sistemleri sunuyoruz. Peki bir doğalgaz firması için gaz dedektörü seçerken nelere dikkat edilmesi gerekir?
Gaz Türü ve Algılama Teknolojisi
Doğalgaz temelde metan (CH₄) içerdiği için patlayıcı ortam oluşturma riski yüksektir. Bu nedenle kullanılacak dedektörlerin metan gazına duyarlı sensör teknolojisine sahip olması gerekir. Bununla birlikte tesisin türüne göre farklı bölgelerde farklı gaz tipleriyle de karşılaşmak mümkündür (örneğin H₂S veya CO gibi yan ürünler).
Metan algılamada en çok tercih edilen sensör teknolojisi katalitik sensörlerdir; çünkü hem hızlı tepki verir hem de uzun ömürlüdür. Ancak bazı istasyon ve kapalı alanlarda, yüksek sıcaklık ve toz seviyesi gibi koşullar nedeniyle kızılötesi (IR) sensörler daha kararlı sonuçlar sunar. DMS, her uygulama için en uygun sensör teknolojisini analiz ederek müşteriye özel çözüm önerir.
Uygulama Alanına Göre Cihaz Seçimi
Doğalgaz sektöründe tek tip cihaz her yere uymaz. Bir RMS istasyonunda sabit algılama sistemi kullanmak gerekirken, saha ekipleri için portatif dedektörler önceliklidir. Sabit gaz dedektörleri, şebeke hatlarının geçtiği istasyonlarda, regülasyon noktalarında ve bina içi tesisatlarda sürekli ölçüm yapar. Bu sistemler, hem otomatik alarm çıkışı verebilir hem de SCADA sistemlerine veri aktarımı yaparak merkezi izleme imkânı sunar.
Portatif gaz dedektörleri ise mobil ekiplerin vazgeçilmezidir. Kaçak tespiti, vana kontrolü veya bakım sırasında gaz konsantrasyonunu anlık izlemeyi sağlar. Bu cihazların kompakt, dayanıklı ve kolay kalibre edilebilir olması, sahadaki iş güvenliği açısından kritik öneme sahiptir.
DMS portföyünde hem sabit hem portatif çözümler bulunur ve bu cihazlar doğalgaz firmalarının sahadaki operasyonlarına uygun olarak seçilir. Böylece sistem bütünlüğü bozulmadan, her noktada aynı güvenlik standardı korunur.
Patlayıcı Ortam Güvenliği ve ATEX Uygunluğu
Doğalgazın bulunduğu her ortam potansiyel bir “patlayıcı atmosfer” oluşturur. Bu nedenle kullanılacak tüm cihazların ATEX sertifikalı olması zorunludur. ATEX, Avrupa Birliği’nin patlayıcı ortamlarda kullanılan ekipmanlar için belirlediği güvenlik standardıdır. Sertifikasız bir cihazın bu ortamlarda kullanımı yalnızca cihaz arızasına değil, ciddi güvenlik ihlallerine de yol açabilir.
DMS, tüm gaz dedektörlerinde ATEX ve IECEx standartlarını karşılayan ürünleri tercih eder. Her cihazın sertifikası, üretim tarihinden seri numarasına kadar izlenebilir durumda olup, kullanıcıya belge olarak sunulur. Bu yaklaşım, hem denetim süreçlerini kolaylaştırır hem de işletme güvenliğini belgeye dayalı hale getirir.
Kalibrasyonun ve Periyodik Bakımın Önemi
Gaz dedektörleri, sürekli olarak gaz konsantrasyonunu ölçen hassas cihazlardır. Ancak bu hassasiyetin korunabilmesi için kalibrasyon işleminin belirli aralıklarla yapılması gerekir. Özellikle doğalgaz tesislerinde kullanılan cihazların kalibrasyonları, sertifikalı test gazlarıyla ve izlenebilir yöntemlerle gerçekleştirilmelidir.
Kalibrasyonu ihmal edilen cihazlar zamanla sapma gösterir; bu da yanlış alarm veya hiç alarm vermeme riski yaratır. DMS, doğalgaz firmalarına özel periyodik bakım ve kalibrasyon hizmetleri sunar. Gerek sabit sistemlerde gerek portatif cihazlarda, üretici standartlarına uygun testler uygulanır ve her işlem sonunda kalibrasyon sertifikası düzenlenir.
Ayrıca sözleşmeli bakım anlaşmalarıyla, cihazların belirlenen aralıklarla kontrol edilmesi sağlanır. Bu sistem, arıza veya hatalı ölçüm riskini en aza indirirken, uzun vadede ekipman ömrünü uzatır.
Veri İzleme, Alarm Yönetimi ve Otomasyon Entegrasyonu
Modern doğalgaz altyapılarında yalnızca alarm sesiyle uyarı vermek yeterli değildir. Verinin kaydedilmesi, izlenmesi ve analiz edilmesi artık bir zorunluluk haline gelmiştir. Günümüzün ileri seviye gaz algılama sistemleri, ölçüm değerlerini SCADA, PLC veya özel izleme yazılımlarına aktarabilir. Bu sayede operatör, hat üzerindeki tüm noktaların durumunu gerçek zamanlı görebilir.
Bir sızıntı tespit edildiğinde sistem otomatik olarak ilgili valfleri kapatabilir, sesli ve görsel alarm verebilir veya SMS/e-posta bildirimleri gönderebilir. Bu, hem olası tehlikeyi erken fark etmeyi hem de müdahale süresini kısaltmayı sağlar. DMS, bu otomasyon entegrasyonlarında doğalgaz firmalarının mevcut altyapısına uygun çözümler geliştirir.
Satış Sonrası Servis ve Teknik Destek Güvencesi
Doğalgaz tesislerinde kullanılan cihazlar, sürekli çalışan sistemlerin bir parçasıdır. Bu yüzden satış sonrası destek, cihaz kalitesi kadar önemlidir. DMS teknik servis ekibi, Türkiye genelinde yerinde servis, arıza tespiti, yedek parça değişimi ve uzaktan destek hizmetleriyle doğalgaz firmalarının operasyonlarını kesintisiz sürdürmesine yardımcı olur.
Her bakım işlemi sonrasında kullanıcıya, yapılan testler ve değiştirilen parçalarla ilgili detaylı servis raporu sunulur. Bu belgeler, hem iç denetim hem de EPDK veya iş güvenliği denetimleri sırasında resmi kayıt olarak kullanılabilir.
DMS’in sunduğu servis anlayışı yalnızca “arıza çözmek” değil, işletmenin risk yönetim sistemine katkı sağlamaktır. Bu yönüyle DMS, gaz dedektörleri tedarik eden bir firma olmaktan öte, doğalgaz sektörüne güvenlik partneri olarak hizmet verir.
Güvenli Bir Şebeke İçin Doğru Dedektör Seçimi
Doğalgaz sektöründe yapılan her yatırımın temelinde güvenlik vardır. Gaz dedektörleri, bu güvenlik zincirinin en hassas halkasıdır. Yanlış seçilen bir cihaz, yanlış konumlandırılmış bir sensör veya gecikmiş bir kalibrasyon, milyonlarca liralık hasar ve ciddi can kayıplarına neden olabilir. Bu yüzden cihaz seçiminden bakımına kadar her adımda doğru partnerle çalışmak kritik öneme sahiptir.
DMS Dış Ticaret A.Ş., yıllardır doğalgaz sektörüne sunduğu ürünler, teknik eğitimler, saha deneyimi ve mühendislik desteğiyle sektörün en güvenilir çözüm ortaklarından biridir. Her projede, güvenlik standartlarını yükselten, riskleri azaltan ve işletmelere sürdürülebilir güvenlik kültürü kazandıran sistemler kurmayı hedefler.
Eğer siz de doğalgaz altyapınızda en doğru gaz dedektörünü seçmek, sisteminizi uluslararası standartlara taşımak ve teknik servis desteğini güvence altına almak istiyorsanız, DMS ekibiyle iletişime geçebilir, profesyonel çözümlerden faydalanabilirsiniz.
